Sau khi đẩy giá mua cá tra ở ĐBSCL lên 23.000-24.000 đồng/kg, thương lái Trung Quốc bỗng dưng “mất tích” khiến người nuôi như ngồi trên đống lửa.
Ảnh minh họa (Nguồn: Cafef)
Cách đây hơn 5 tháng, nhiều hộ nuôi cá tra ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) hết sức vui mừng vì được thương lái Trung Quốc tìm đến tận ao thu mua với giá tới 23.000 - 24.000 đồng/kg bất kể lớn nhỏ.
Tại thời điểm đó, giá cá trung bình được các thương lái Việt Nam thu mua chỉ là 18.000 – 19.000 đồng/kg nhưng chi phí sản xuất đã lên đến 21.000 đồng/kg.
Như vậy, nếu so với giá thành, người nuôi cá bán cho thương lái Trung Quốc sẽ cầm chắc lãi 2.000- 3.000 đồng/kg.
Do thấy tiêu thụ dễ, giá cao nên nhiều người vay vốn, thả cá nuôi lại. Thế nhưng, gần đây, những ai đang còn cá đến kỳ thu hoạch trong ao như ngồi trên đống lửa vì chẳng thấy thương lái Trung Quốc đến mua. Nhiều người không thể chờ thêm phải bán cá cho thương lái trong nước với giá 16.000 đồng/kg.
Theo ông Nguyễn Tấn Phong, Chủ nhiệm HTX Nuôi thủy sản Đại Thắng (tỉnh Hậu Giang), giá cá hiện được thương lái mua tại HTX chỉ 18.500-19.000 đồng/kg, trong khi chi phí sản xuất đến 21.000 đồng/kg, người nuôi lỗ nặng.
Một chủ DN ở An Giang cho biết vào thời điểm đó, DN này không thể mua được cá tra nguyên liệu vì không thể cạnh tranh với thương lái Trung Quốc. Vì vậy, một số DN chuyển sang gia công cho thương lái Trung Quốc để giữ công nhân.
“Ngay cả cá nguyên liệu đang tồn kho cũng được thương lái Trung Quốc mua để xuất qua đường tiểu ngạch bằng hình thức thanh toán gối đầu. Thế nhưng, chỉ sau vài lần làm ăn đàng hoàng, họ bắt đầu giở chứng, dây dưa không chịu thanh toán nợ rồi chuyển sang DN khác mua tiếp. Trong khi đó, DN trong nước cứ tranh nhau bán phá giá. Nắm bắt được tâm lý này, thương lái Trung Quốc càng dễ ép giá, kéo dài thời gian thanh toán tiền mua cá. Nếu nhà nước không có cách ngăn chặn tình trạng này, không chỉ DN trong nước mà người nuôi cá cũng bị thiệt hại, khó giữ được nghề” - chủ DN nêu trên lo ngại.
Ông Lê Chí Bình - Thường trực Hiệp hội Cá tra Việt Nam kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội Nghề nuôi và Chế biến thủy sản An Giang - nhìn nhận xuất khẩu cá tra sang các thị trường lớn như EU, Mỹ… chưa có tín hiệu khả quan nên chủ yếu vẫn xuất sang Trung Quốc nhưng với giá thấp. “Người nuôi cá nhỏ lẻ khó còn đất sống nếu như không liên kết với DN. Tình hình xuất khẩu cá tra trong năm 2016 này được dự báo là hết sức khó khăn so với năm ngoái” - ông Bình nhấn mạnh
Ngọc Anh
