Trung Quốc có thể củng cố vị trí là nhà nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới trong nửa đầu năm 2019, bổ sung 800.000 thùng/ngày hay khoảng 2/3 tăng trưởng nhu cầu toàn cầu dự kiến trong năm nay.
Nhưng cụ thể phía sau việc nhập khẩu dầu thô đang tăng của Trung Quốc là không nơi nào mạnh như tiêu đề cho thấy. Trong thực tế, họ hỗ trợ quan điểm rằng nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này đang cảm nhận những tác động từ tranh chấp thương mại với đối thủ cạnh tranh lớn hơn là Mỹ.
Số liệu chính thức về nhập khẩu dầu thô trong tháng 6/2019 sẽ được phát hành trong tuần này, nhưng Refinitiv đã ước tính rằng việc nhập khẩu bằng đường biển và qua đường ống dẫn của Trung Quốc là 39,55 triệu tấn hay khoảng 9,62 triệu thùng/ngày.
Nếu số liệu của hải quan công bố vào ngày 12/7/2019 là phù hợp với ước tính của Refinitiv, có nghĩa là nhập khẩu trong nửa đầu năm nay đạt 9,87 triệu thùng/ngày, cao hơn 8,8% hay 800.000 thùng/ngày so với cùng kỳ năm 2018.
Điều đó như một diễn biến vững chắc. Nó chiếm khoảng 2/3 trong dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA về tăng trưởng toàn cầu 1,2 triệu thùng/ngày trong năm 2019.
Nhưng câu hỏi chưa được trả lời là Trung Quốc đã làm gì với dầu thô tăng thêm.
Trung Quốc không cung cấp chi tiết dòng chảy trong dự trữ chiến lược và thương mại. Tuy nhiên, một ước tính khối lượng dầu thô đưa vào kho dự trữ có thể được tính bằng cách nhìn vào tổng khối lượng dầu thô cho các nhà máy lọc dầu từ lượng nhập khẩu và sản lượng trong nước và khối lượng dầu thô thực thế đã xử lý.
Trong 5 tháng đầu năm nay, số liệu chính thức chỉ ra nhập khẩu đạt 9,92 triệu thùng/ngày và sản lượng trong nước là 3,83 triệu thùng/ngày, tổng cộng là 13,75 triệu thùng/ngày.
Nhưng lượng dầu đã xử lý của nhà máy lọc dầu trong 5 tháng đầu năm nay là 12,54 triệu thùng/ngày, cho thấy khoảng 1,21 triệu thùng/ngày được đưa vào dự trữ thương mại hay dự trữ chiến lược.
Bằng cách so sánh với 5 tháng đầu năm 2018, nhập khẩu đạt 9,07 triệu thùng/ngày và sản lượng trong nước đạt 3,8 triệu thùng/ngày, tổng cộng là 12,87 triệu thùng/ngày. Lượng dầu cho nhà máy lọc dầu trong giai đoạn đó là 12,02 triệu thùng/ngày cho thấy 850.000 thùng/ngày được đưa vào dự trữ.
Trong 5 tháng đầu năm 2019, Trung Quốc đã tăng tốc độ dòng chảy vào kho dự trữ khoảng 360.000 thùng/ngày - khoảng 45% lượng dầu thô nhập khẩu bổ sung.
Xuất khẩu nhiên liệu
Yếu tố khác để xem xét là xuất khẩu sản phẩm xăng dầu tăng lên 1,44 triệu thùng/ngày trong 5 tháng đầu năm nay, tăng 100.000 thùng/ngày so với 1,34 triệu thùng/ngày trong cùng kỳ năm ngoái.
Đặt số liệu lưu trữ bổ sung và xuất khẩu nhiên liệu gia tăng cùng nhau, cho thấy rằng tăng trưởng tiêu thụ dầu thô thực sự của Trung Quốc đã giảm rất nhiều, ở mức 340.000 thùng/ngày trong nửa đầu năm. Tăng trưởng tiêu thụ yếu hơn này phù hợp với nền kinh tế của Trung Quốc đang vật lộn để tạo ra lực kéo trong bối cảnh sản xuất bị ảnh hưởng từ việc áp thuế quan của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Nhưng nó thực sự quan trọng đối với các thị trường dầu mỏ? Sau tất cả, điều quan trọng là những gì Trung Quốc làm với dầu thô họ nhập khẩu, hay đó chỉ là vấn đề khối lượng nhập khẩu của họ tăng mạnh hay không?
Câu trả lời nằm ở chỗ liệu người ta có tin rằng lượng dầu thô đưa vào các cơ sở lưu trữ có thể duy trì ở mức khoảng 1,2 triệu thùng/ngày hay giảm trong nửa cuối năm.
Chắc chắn dòng chảy trong nửa đầu năm sẽ được thúc đẩy bởi sự khởi động của nhà máy lọc dầu Hengli Petrochimical công suất 400.000 thùng/ngày, nơi sẽ phải xây dựng dự trữ thương mại vài triệu thùng.
Cũng có khả năng rằng giá dầu thô sẽ xác định Trung Quốc mua bao nhiêu cho dự trữ chiến lược, với khối lượng có thể giảm nếu giá tăng vượt quá những gì chính quyền tin là hợp lý hay bền vững.
Đối với OPEC và các đồng minh của họ trong thỏa thuận giảm sản lượng để thúc đẩy giá, nguy cơ nửa cuối năm nay là nếu họ quá thành công, họ có thể gây thiệt hại cho nhu cầu của các khách hàng lớn nhất của họ - nguồn tăng trưởng nhu cầu dầu lớn nhất toàn cầu.
Nhanhieuviet (Theo VITIC/Reuters)
