Hơn 70.000 tấn gạo được cấp nhãn hiệu ‘Gạo Việt xanh, phát thải thấp’

Tổng lượng "Gạo Việt xanh, phát thải thấp" được cấp nhãn hiệu đã vượt ngưỡng 70.000 tấn, khẳng định cam kết chuyển đổi mạnh mẽ của ngành lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long.

Sự kiện Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) cấp thêm hơn 52.000 tấn gạo đạt chuẩn chỉ trong tháng 10 và đầu tháng 11/2025 đã đẩy tổng sản lượng tích lũy được chứng nhận lên con số kỷ lục: hơn 70.000 tấn. Thành tựu này đánh dấu bước tiến thần tốc, đưa gạo Việt chính thức tham gia vào chuỗi giá trị carbon thấp toàn cầu, một yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế.

Thành công này được xây dựng trên nền tảng kỹ thuật canh tác tiên tiến. Lượng gạo vừa được chứng nhận đến từ 12.455 héc ta lúa, nơi quy trình quản lý nước, phân bón và rơm rạ được kiểm soát nghiêm ngặt.

Theo kiểm định độc lập của tổ chức quốc tế Regrow, việc áp dụng các biện pháp này đã mang lại kết quả môi trường ấn tượng: mức giảm phát thải khí nhà kính đạt từ 3,14 đến 4,63 tấn CO₂ tương đương/héc ta. Con số này không chỉ là một chỉ số môi trường mà còn là cơ sở vững chắc để hình thành giá trị gia tăng cho hạt gạo Việt, tạo nên lợi thế cạnh tranh rõ rệt trên thị trường xuất khẩu.

PGS.TS Bùi Bá Bổng, Chủ tịch VIETRISA, cho biết sáu doanh nghiệp hàng đầu đã được cấp chứng nhận đợt này, bao gồm: VINARICE, Chơn Chính, A An, Trung An, Agrimex-Kikoku và King Green.

Đáng chú ý, danh mục giống được cấp chứng nhận đã có sự mở rộng chiến lược. Bên cạnh các giống chất lượng cao quen thuộc như OM18, Đài Thơm 8, ĐS1 và ST25, chương trình còn bao gồm các giống lúa Nhật như Hana, Akita, Koshi. Việc đưa các giống ngoại nhập chất lượng cao vào chuỗi sản xuất carbon thấp cho thấy tham vọng rõ ràng của doanh nghiệp Việt Nam: nhắm thẳng vào phân khúc thị trường cao cấp và những thị trường đòi hỏi tiêu chuẩn bền vững khắt khe nhất thế giới.

Sự công nhận quốc tế đã được thể hiện bằng hành động cụ thể. Trong khi tổng lượng gạo được cấp nhãn hiệu vượt 70.000 tấn, một sự kiện quan trọng diễn ra trước đó là vào tháng 4/2025, khi 19.200 tấn gạo đã được chứng nhận.

Đáng nhớ nhất, Trung An - một trong các doanh nghiệp tham gia dự án - đã nhanh chóng xuất khẩu 500 tấn gạo carbon thấp sang Nhật Bản. Lễ xuất khẩu lô hàng đầu tiên tại Cần Thơ vào ngày 5/6/2025 đã ghi dấu lần đầu tiên Việt Nam đưa được sản phẩm gạo mang yếu tố phát thải thấp vào thị trường Nhật, một thị trường vốn nổi tiếng là chuẩn mực về an toàn, truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn môi trường.

Toàn bộ chuỗi cung ứng carbon thấp này đều nằm trong khuôn khổ Dự án chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo ứng phó biến đổi khí hậu (TRVC), được tài trợ bởi Đại sứ quán Úc và Tổ chức Phát triển Hà Lan (SNV). Dự án đang triển khai tại An Giang và Đồng Tháp, song hành cùng Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp của Chính phủ, nhằm tích lũy 200.000 héc ta và giảm tối thiểu 200.000 tấn CO₂ tương đương vào năm 2027.

Việc hơn 70.000 tấn gạo được cấp nhãn hiệu chỉ trong thời gian ngắn là minh chứng sống động cho sự vào cuộc thực chất của doanh nghiệp và nông dân. Gạo Việt Nam đang không chỉ giải quyết bài toán giảm phát thải, mà còn mở ra một chương mới: tăng sức cạnh tranh và chinh phục các thị trường bền vững bằng chính câu chuyện môi trường của mình.