Vừa qua, Walt Disney tuyên bố sẽ đầu tư 1 tỷ USD vào OpenAI và cho phép startup này sử dụng các nhân vật bản quyền thuộc các thương hiệu Star Wars, Pixar và Marvel trong công cụ tạo video bằng AI Sora.
Quan hệ đối tác kéo dài ba năm được công bố vào tuần trước được xem là bước ngoặt quan trọng trong việc Hollywood đón nhận trí tuệ nhân tạo tạo sinh, trong bối cảnh ngành công nghiệp này vẫn lo ngại về tác động của AI đối với việc làm sáng tạo và quyền sở hữu trí tuệ.
Theo thỏa thuận cấp phép, Sora và ChatGPT Images sẽ bắt đầu tạo video sử dụng các nhân vật Disney đã được cấp phép như Mickey Mouse, Cinderella và Mufasa, dự kiến từ đầu năm tới. Thỏa thuận không bao gồm hình ảnh, giọng nói hay diện mạo của các nghệ sĩ biểu diễn.
“Thông qua hợp tác với OpenAI, chúng tôi sẽ mở rộng phạm vi kể chuyện của mình bằng AI tạo sinh một cách thận trọng và có trách nhiệm, đồng thời tôn trọng và bảo vệ các nhà sáng tạo cùng tác phẩm của họ,” CEO Disney Bob Iger cho biết.
Các nghiệp đoàn Hollywood, những tổ chức đang theo dõi chặt chẽ việc mở rộng sử dụng AI tạo sinh, đã phản ứng thận trọng trước thỏa thuận này.
Các cuộc đàm phán đã bắt đầu từ lâu
Theo một nguồn tin am hiểu vấn đề, Bob Iger và CEO OpenAI Sam Altman đã bắt đầu trao đổi từ nhiều năm trước, khi hai bên thảo luận về cách thể hiện tiềm năng của AI tạo sinh khi kết hợp với các nhân vật và câu chuyện của Disney.
Trước khi ra mắt, OpenAI đã cho Disney xem trước công cụ tạo hình ảnh Sora, theo nguồn tin đề nghị giấu tên để thảo luận về các cuộc đàm phán, đồng thời cho biết Disney đánh giá OpenAI sẵn sàng tham gia đối thoại một cách xây dựng.
Ông Iger đã hé lộ một phần chiến lược này trong cuộc gọi với nhà đầu tư vào tháng 11, nói rằng AI sẽ cho phép công ty cung cấp cho người dùng Disney+ các công cụ để tạo và tiêu thụ nội dung do người dùng tạo, chủ yếu ở định dạng ngắn.
Theo thỏa thuận với OpenAI, một số video do người dùng tạo sẽ được đưa lên phát trực tuyến trên Disney+, giúp nền tảng này tận dụng sức hút ngày càng lớn của nội dung video dạng ngắn.
Tập đoàn truyền thông này cũng sẽ nhận được quyền mua thêm cổ phần của công ty đứng sau ChatGPT thông qua các chứng quyền. Hai bên sẽ sử dụng các mô hình của OpenAI để xây dựng sản phẩm và trải nghiệm khách hàng mới, bao gồm cho người đăng ký Disney+, trong khi Disney sẽ triển khai ChatGPT cho nhân viên của mình.
Thỏa thuận cũng bao gồm các biện pháp bảo vệ nhằm ngăn các nhân vật bị khắc họa trong những tình huống không phù hợp. Disney cũng dự định sử dụng các công cụ của OpenAI cho mục đích nội bộ để hỗ trợ sản xuất phim, nhằm nâng cao hiệu quả, theo nguồn tin.
Quan hệ đối tác này được công bố chỉ vài tháng sau khi Creative Artists Agency, công ty đại diện tài năng hàng đầu Hollywood, chỉ trích OpenAI vì khiến các nghệ sĩ đối mặt với “rủi ro đáng kể” thông qua Sora và đặt câu hỏi liệu các chuyên gia sáng tạo có được trả thù lao cho công việc của họ hay không.
Các họa sĩ hoạt hình lo ngại về vấn đề thù lao
Danny Lin, Chủ tịch Nghiệp đoàn Hoạt hình, cho biết vấn đề thù lao cho nghệ sĩ là mối quan tâm mà công đoàn sẽ nêu ra. Ông nói rằng dù các họa sĩ hoạt hình không sở hữu quyền đối với các nhân vật Disney, “chính chúng tôi là lý do khiến họ tồn tại và là lý do khiến họ có tiềm năng tạo ra giá trị kinh tế lớn như vậy.”
Nghiệp đoàn Biên kịch Mỹ (Writers Guild of America) cho biết sẽ làm việc với Disney để tìm hiểu mức độ lao động của các thành viên bị sử dụng trong các video do người dùng tạo.
“Thông báo của Disney với OpenAI dường như hợp thức hóa việc đánh cắp tác phẩm của chúng tôi và chuyển giao giá trị sáng tạo của chúng tôi cho một công ty công nghệ đã xây dựng hoạt động kinh doanh trên chính công sức của chúng tôi,” lãnh đạo WGA viết trong thông báo gửi tới các thành viên.
SAG-AFTRA, nghiệp đoàn đại diện cho diễn viên và người lao động trong ngành giải trí, cho biết Disney và OpenAI đã liên hệ với công đoàn để đưa ra cam kết rằng thỏa thuận sẽ đảm bảo việc sử dụng công nghệ một cách có đạo đức và có trách nhiệm.
“Cuộc đối thoại đang diễn ra phản ánh cam kết đáng kể trong việc xem xét các mối quan tâm của thành viên SAG-AFTRA đối với các biện pháp bảo vệ liên quan đến hình ảnh, diện mạo, giọng nói, trình diễn và quyền sở hữu trí tuệ nói chung,” công đoàn này cho biết trong một tuyên bố.
Tuy nhiên, nhà phân tích Ross Benes của Emarketer nhận định quyền lực của các nghiệp đoàn là có hạn và “họ khó có thể ngăn chặn được đà phát triển của truyền thông do AI tạo ra.”
Trước đó trong ngày, CNBC đưa tin Disney đã gửi thư yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm tới Google, cáo buộc công ty này xâm phạm bản quyền của Disney.
Vào tháng 6, Disney và Universal thuộc Comcast cũng đã đệ đơn kiện vi phạm bản quyền đối với công ty tạo ảnh bằng AI Midjourney, liên quan đến việc sử dụng các nhân vật nổi tiếng nhất của các hãng phim.
Nhanhieuviet (Theo Tạp chí Sở hữu Trí tuệ - Link gốc)
